Wednesday, 1 June 2011

TADAM


TADAM    Is. xj. Solanum lycopersicum.  Din il-pjanta bdiet tiġI impurtata mill-kontinent Amerikan fi żmien Cristoforo Colombo (1492), għalkemm xi wħud jgħidu li kien l-esploratur Cortes li introduċa it-tadam fl-Ewropa.  Fi Spanja din il-frotta bdiet titkabbar minn madwar l-1600 W.K il-quddiem. Fl-Italja nafu li t-tadam sar popolari minn madwar 1650 l-quddiem, u fl-Ingilterra minn madwar l-1700 l-quddiem.  Fl-Ingilterra t-tadam sar aktar popolari fis-seklu 19, meta’ minnha ġiet ivvintata s-soppa tat-tadam. Fil-Lvant Nofsani t-tadam beda jinżera’ u jittiekel madwar l-1880.  Din il-frotta damet ma’ daħlet f’Malta biex titkabbar fl-għelieqi. Kienu x’aktarx l-Ingliżi li daħħluha f’Malta.  Tant hu hekk li l-kelma tadam ma’ għandha x’taqsam xejn ma’ dik Taljana: pomodoro (M. frotta tad-deheb – għax oriġ. il-frotta kienet ta’ lewn safrani).  Il-kelma tadama ġejja minn tomatl kelma tan-nattivi fl-Amerikas tan-Nofs (Mesoamerikani) li bl-Azzek tfisser il-frotta li tintnefah . 

No comments:

Post a Comment